De eerste week zit erop! Wat een avontuur, nu al. Op dit moment slaap ik bij de familie van de tandarts van de stichting. Zij heeft vier zussen en woont samen met haar ouders onder één dak, een huis vol dus, maar zeker erg gezellig! Het is een warme familie die meteen erg hun best doen om mij thuis te laten voelen, wat ze aardig lukt.
Nadat ik geïnstalleerd ben in het huis breekt al gauw de eerste dag van mijn coschap aan. De dag begint meteen met een heftige casus van een jongen van mijn leeftijd die al jaren een drugsverslaving heeft. Ik kan mij niet voorstellen hoe dit is, maar aan de emotie van het gezicht van zijn moeder naast hem kan ik wel iets aflezen; hoe het hier gezinnen opbreekt.
Als dokter is het ook vaak je taak om mensen gerust te stellen. Ik zie het Els in de eerste week al vaak doen; met name bij patiënten die een buikvirus onder de leden hebben of een ander virus die griepklachten veroorzaakt. Maar, waar mensen in Nederland wel eens te snel komen, zullen mensen hier wel twee keer nadenken om te komen omdat patiënten soms ver weg (op het land) wonen of omdat ze simpelweg geen geld hebben voor een consult.
Zo kwam er een man van circa 70 jaar oud die binnenkwam met onderbuikpijn sinds drie dagen. Hij had een consult aangevraagd en een echo. Mensen kunnen hier zelf bepalen welk onderzoek ze willen (ongeveer) want ze betalen er zelf voor. Een consult is €5 en een echo €15. Voorafgaand aan ieder consult meten ze alle standaard waarden, zoals bloeddruk, gewicht en lengte. Bijna niemand is hier verzekerd, dus de overheid bied ‘in principe’ gratis zorg aan, maar daar is een wachttijd van gemiddeld 3 maanden en meestal als de mensen hier een dokter opzoeken zijn het geen klachten die 3 maanden kunnen wachten..
Dus, deze meneer wil een echo, maar doctora Els wil eerst graag praten. Een lieve meneer die op het land werkt en al snel toegeeft dat hij, met een behoorlijke bloeddruk, zijn pilletjes die hiertegen 4 jaar geleden zijn voorgeschreven nooit neemt. Zodra zijn blouse omhoog gaat voor het lichamelijk onderzoek komt er meteen een navelbreuk tevoorschijn. Daarnaast lijken zijn handen behoorlijke zwellingen te hebben, lijkend op artrose. Bij navraag geeft hij aan geen pijn te hebben van beide deze dingen. Vervolgens volgt de echo, waarop een enorme leververvetting te zien is. Voor Els niks nieuws, aangezien ze hier (bijna) alles frituren. Naast een forse prostaat zoeken we nog wat verder en zien we een verwijde aorta van 21 mm. Dit mag niet meer zijn dan 15, wat wil zeggen dat meneer een aneurysma heeft in zijn buik. Hem toch maar even op het hart gedrukt dat het wel erg belangrijk is dat hij die pilletjes toch maar gaat nemen, waarop we vervolgens nog zijn urine controleren op de blaasontsteking waarvoor hij eigenlijk kwam..
Verder in de week beginnen nu de projecten in de wijk weer op te starten na de pandemie. De pandemie heeft grote gevolgen gehad voor de wijk waar de stichting in staat. Wat mij is verteld, is dat kinderen niet de mogelijkheid hadden om onderwijs online te volgen en dus maar zijn gaan werken of de straat zijn opgegaan zonder het onderwijs af te maken.
Dus, Els is erg blij dat er eindelijk weer iets voor de wijk kan worden gedaan! Deze week staan er zelfs drie op het programma.
De eerste is een bezoek aan een basisschool waar gratis maandverband wordt uitgedeeld om te voorkomen dat jonge meiden thuis moeten zitten en daarmee een achterstand oplopen, omdat ze geen geld hebben om deze producten te kopen. Het bezoek komt inclusief een praatje over SOA’s erbij van de verloskundige van de kliniek. Als dit op dit moment niet verteld zou worden, zouden ze waarschijnlijk hier nooit voorlichting over krijgen want het ligt hier nogal gevoelig. Daarnaast was er de vuurdoop voor de ‘club voor ouderen’ om de eenzaamheid te verminderen.
Het derde project was een samenwerking met studentes van de universiteit die Voeding studeren. Afgelopen weken zijn veel moeders gevraagd om mee te doen aan hun onderzoek. In ruil daarvoor krijgen zij een gratis consult van een student met tips over voeding. Als het gratis is, willen ze erg graag investeren in hun kinderen (mits ze tijd hebben om te komen en ze het consult niet zijn vergeten;))!
Een belangrijk aspect van de kliniek is om sociale projecten op te zetten. Er valt hier heel erg veel te winnen op het gebied van preventieve gezondheid. Veel ziektes of problematische situaties ontstaan hier namelijk door een gebrek aan informatie, en niet door onwil van de patiënten.
Na de pandemie kunnen deze projecten eindelijk weer opgezet worden. Zo wordt er elke maand gratis maandverband uitgedeeld om te voorkomen dat jonge meiden noodgedwongen thuis moeten zitten en daarmee een leer- en ontwikkelingsachterstand oplopen. Daarnaast lopen er projecten voor eenzame ouderen, zijn er gratis consulten van voedingsdeskundigen en wordt er (seksuele) voorlichting gegeven op scholen.
Volgende week begint een nieuw project; de zwangerschapsclub. Elke twee weken zal er een bijeenkomst georganiseerd worden voor zwangere vrouwen, geleid door de verloskundige Andrea Jalca.
Op deze bijeenkomsten wordt er voorlichting gegeven over verschillende onderwerpen zoals: voeding, borstvoeding, voorbereiding op de bevalling, alarmsymptomen tijdens de zwangerschap, zwangerschapsgym en andere onderwerpen.
Als stimulatie voor de participatie krijgen de zwangeren een stempelkaart: elke bijeenkomst die ze bijwonen krijgen ze een stempel. Bij een volle kaart kunnen ze meedoen met de babyshower, waarbij ze een basispakketje krijgen met bijvoorbeeld een rompertje, luiers en een gratis echografie.
Per zwangere vrouw kost een basispakketje $5, een echografie $15. Daarnaast zijn er eenmalige investeringen nodig zoals de aanschaf van een skippybal ($20 p/s) en yogamatjes ($10 (p/s).
Om dit te realiseren zijn donaties nodig. U kunt één vrouw dit volledige programma aanbieden voor $20. Alle kleine beetjes helpen; zo kunt u dus bij $5 al een zwangere vrouw steunen met een basispakketje!
Ik ben deze actie op geef.nl gestart binnen mijn vrienden familie en kennissenkring en binnen 2 weken had ik het beoogde bedrag van €1000 bij elkaar!
Het zijn drukke weken (naar mijn idee) in de kliniek! De hele dag zit vaak vol met patiënten en er gebeuren veel dingen. Er was een spoedgeval, meerdere patiënten zijn (met spoed) doorgestuurd naar het ziekenhuis en de projecten breiden zich in grootte snel uit! Gelukkig gaat mijn Spaans iets beter en kom ik ook wat beter uit mijn woorden, waardoor ik het grootste gedeelte wel kan volgen.
Naast de Spaanse taal zijn hier natuurlijk veel meer dingen die ik leer en meeneem. Éen groot ding daarvan is het niet zomaar doen van onderzoeken en voorschrijven van medicatie, simpelweg omdat elk apart stofje in het bloed die je wil testen weer kosten met zich meebrengt. Je gaat er niet de echo op zetten om ‘aan te tonen’ dat het galstenen zijn, of bij een lage verdenking toch een blindedarmontsteking uit willen sluiten, want dat kost ook weer $15. Als het beeld dus al zodanig verdacht is voor een bepaald ziektebeeld voegt het soms niet iets toe om verder onderzoek te doen.
Dit dwingt je dus om erg goed na te denken wat je dan wel gaat aanvragen! Mijn conclusie is: door beter te luisteren naar de patiënt en uitgebreider algemeen lichamelijk onderzoek te doen kom je echt al heel erg ver. Daarnaast is de cultuur hier echt razend interessant. Mensen zijn vrij gereserveerd en beleefd, zijn vriendelijk en erg nieuwsgierig als je ze dan toch benadert, schreeuwen alles bij elkaar voor voetbalwedstrijden, willen niet over seks praten (ook ouders met hun kinderen niet), leven met 3 generaties onder één klein dak, zijn niet bezig met wat ze niet hebben, des te meer kitcherig en roze des te beter, zijn trots op hun land maar tegelijkertijd ook gefrustreerd over het gebrek aan veiligheid in de stad. Toch maken ze enorm veel grapjes en zie ik op een dag meer lachende gezichten dan in Nederland.
De laatste twee weken in de kliniek! In de weekenden heb ik tijd om het land te ontdekken, zo heb ik de afgelopen weken uitstapjes gemaakt naar Cuenca, Montañita en de stad Guayaquil zelf met mijn gastfamilie. Ecuador is een land met vele tradities die op elke plek in het land weer net iets anders zijn. Tijdens deze weekenden is het dus ontzettend leuk om elke keer weer, op een andere manier dan in de kliniek, in de cultuur van de verschillende delen van Ecuador te duiken.
Soms is het zo, ook in de Nederlandse zorg, dat er in een dag of een week veel patiënten met hetzelfde probleem komen. De laatste twee weken zijn er toevallig veel kinderen met gewichtsproblematiek of patiënten met paniekaanvallen/psychische problemen. Bij de kinderen met gewichtsproblematiek is er sprake van kinderen met ondergewicht of met overgewicht. De ernst van deze problemen zijn echter veel groter dan in Nederland; het is niet zo dat kinderen nét niet binnen de marge van normaal zitten. Vaak zijn het extreme casussen waar er echt ingegrepen moet worden. Helaas zijn er geen sociale vangnetten of consultatiebureaus die dit op kunnen pakken. Hier is het dus erg belangrijk om de ernst van het probleem aan de patiënt te benadrukken zodat de patiënt ook weer over een week terug in de kliniek verschijnt om hem of haar te vervolgen.
Mijn Spaans gaat vooruit en omdat Doctora Els haar stem minder goed functioneert dan normaal, word ik meteen in het diepe gegooid om vrijwel alles zelf te gaan doen; de patiënt zien, verslaglegging, de diagnose stellen (voor zover mogelijk) en een passend beleid bedenken. Natuurlijk blijft ze mij hier goed in begeleiden maar hierdoor voel ik echt een groei in de laatste week.
Ik kijk terug op een hele bijzondere zes weken en bewonder het werk wat wordt gedaan in de kliniek; ze werken echt als een team en met de minste middelen proberen ze zo toegankelijk mogelijke zorg en in termen van kwaliteit de beste zorg aan te bieden aan de groepen die daar het meeste baat bij hebben.