!Buenos! De eerste week van mijn stage zit er alweer op. Bij mijn aankomst op het vliegveld besefte ik me dat ik met doctora Els niet goed had afgesproken of ze me eigenlijk zou komen ophalen. Wachtende op een bankje zag ik een blonde mevrouw binnenkomen aan de andere kant van de aankomsthal, dat moest haar wel zijn! Er zijn hier verder namelijk weinig Westerlingen. Gelukkig bleek dit te kloppen en hebben we samen de eerste uren doorgebracht waarbij doctora Els me heeft geholpen mezelf te installeren. 

Omdat Guayaquil op dit moment onrustig is heeft doctora Els me ondergebracht in een studentenflat voor studenten van de Espol, een prominente universiteit waar alleen de beste studenten van het land middels een beurs mogen studeren. Erg gemotiveerde jongens en meiden dus. Bij aankomst ontmoetten we meteen mijn huisgenoot, een erg vriendelijke jongen, die in de veronderstelling was dat Doctora Els en ik moeder en zoon waren. Na een uitleg van mijn komst hier volgden vele gesprekken, Spaans, Engels en alles daartussenin. De studenten in mijn flat zijn allemaal erg vriendelijk en maken graag contact, een kleine gemeenschap waarin de mensen veel samen studeren en met veel kabaal voetbal kijken (zeker als Ecuador speelt). 

Na een korte periode om te acclimatiseren begon ik de volgende dag met de stage. Wat direct opviel op het moment dat we aan kwamen rijden bij de stichting, waren de wachtende patiënten. Mensen in Ecuador die gebruik maken van eerstelijns zorg maken over het algemeen geen afspraak bij de dokter. Ze komen simpelweg en wachten tot ze aan de beurt zijn. 

Het eerste consult zette veel dingen direct in perspectief en bracht een ethisch vraagstuk met zich mee. Een patiënte had namelijk verontrustende bloeduitslagen wat zou kunnen duiden op kanker. Echter had ze op het moment helemaal geen klachten en voelde zich goed, waarop we haar zonder deze uitslagen nog apart te bespreken naar huis hebben gestuurd. Na het consult besprak ik de situatie met doctora Els, waaruit bleek dat deze patiënte alle verdere onderzoeken en eventuele behandelingen niet zou kunnen betalen. Oftewel, we zouden haar vooral angstig maken voor de toekomst, terwijl ze zich nu juist zo goed voelde! Een bijzonder scenario wat in Nederland bijna niet valt voor te stellen. Het bracht de vraag op hoe je als dokter deugdelijke keuzes maakt en hierbij verschillende belangen afweegt. Wat betekent het immers om je patiënten niet te schaden, hoe doe je dit en hoe is dit afhankelijk van de context waarin je je bevindt? Stof tot nadenken.

Wat deze week verder interessant was, waren de ziektebeelden die in Ecuador vele malen vaker voorkomen dan in Nederland. Denk aan de buiktyfus, die menig Nederlands arts nog nooit heeft behandeld en de H. Pylori bacterie (oorzaak van veel buikklachten), die in Ecuador een prevalentie heeft van 90%. Bij meerdere patiënten hebben we onderzoeken naar H. Pylori ingezet, waar hoogstwaarschijnlijk een positief resultaat uit zal volgen. 

Tot slot heb ik deze week ook de “ouderenclub” mogen bijwonen, een initiatief van de stichting om eenzaamheid in te wijk tegen te gaan en ouderen informatie te verstrekken over allerlei zaken aangaande gezondheid en ouder worden. Het praatje werd gegeven door Luís, de assistent van doctora Els. Hij vertelde de ouderen over hoge bloeddruk, goede slaap en gezonde voeding. Daarna werd ik ook gevraagd om even wat te vertellen, in het Spaans. Ik stond met mijn mond vol tanden, maar we hebben afgesproken dat ik volgende week ook iets zal vertellen. Ontzettend leuk om daar een kleine bijdrage aan te kunnen leveren volgende week! ¡Hasta la proxima! 

Mijn eerste dag deze week begon een beetje langzaam. Gezien de tweede vestiging van de stichting, waar ik mijn stage doe, nog in de opstartende fase zit op dit moment, zijn er dagen met nog weinig patiënten. Deze dag waren er zelfs géén patiënten. Wat doe je dan? Gelukkig had ik vorige week bedacht om wat extra tijd en aandacht te besteden aan simpele dingen die je in het Spaans nodig hebt om contact met je patiënt te maken. Afgelopen weekend heb ik hier dan ook mee geoefend en tijdens mijn bezoek aan een hostel aan het strand, niet ver weg van Guayaquil, heb ik een ochtend met één van de kinderen van de eigenaresse mijn Spaanse zinnen geoefend. Dus, zo bedacht ik ook deze rustige maandagochtend hier werk van te maken. Ik vroeg de assistent van Doctora Els of hij me hierbij wilde helpen, en zo speelden we een proefcasus van een typische patiënt met buikklachten die bij de stichting langs kan komen. Ook al was het een proefcasus, was het nog steeds erg ingewikkeld om alles, vanaf het binnenroepen van de patiënt tot het afsluiten van het consult, in het Spaans te doen. Naast dat ik de proefcasus kon oefenen, was er ook tijd om met Doctora Els te praten over het ontstaan van de stichting, want hoe richt je eigenlijk een stichting op? Wat heb je daarvoor nodig? Hoe kom je aan voldoende inkomsten? Ontzettend interessant om ook over dat aspect van La Sonrisa Naranja meer te weten te komen. 

De dag hierop was het een stuk drukker qua patiënten die bij de stichting langs kwamen. Ik heb tijdens deze consulten ook voor het eerst kunnen oefenen met het geven van uitleg in het Spaans. Zodra ik vastloop in mijn verhaal, springt Doctora Els natuurlijk bij, maar door te steeds meer te oefenen, beginnen de woorden en zinnen langzaamaan steeds makkelijker tot me te komen. Na de consulten was het tijd voor mijn praatje voor de ouderenclub, die elke dinsdag plaatsvindt. Ik had een praatje voorbereid over artrose, wat goed werd ontvangen en waar we met de groep een leuke discussie over konden hebben aan het eind. Na het praatje had ik bedacht om samen met de ouderen te gaan bewegen op muziek, ook in het kader van bewegen om de gewrichten soepel te houden. Al met al zijn we toch zeker een half uur bezig geweest. Achteraf was ik zelf kletsnat van het zweet, want in Guayaquil “hace mucho calor”. 

Op woensdag is er ook altijd een verloskundige aanwezig op de stichting. Ze gaf deze week een praatje aan 2 zwangere vrouwen (een wekelijks terugkerend iets) over wat je wel/niet moet eten tijdens de zwangerschap, roken en alcohol. Ze vroeg tussendoor ook regelmatig aan mij wat ik dacht en of ik daarover iets wilde vertellen. On the spot iets vertellen in het Spaans blijft altijd een uitdaging, maar het lukt om met bekende woorden en zinnen toch iets bij te dragen. We hebben afgesproken dat ik volgende week ook daar een stukje mag delen over een onderwerp dat ik interessant vind.

Tot slot zagen Doctora Els en ik deze week nog een interessante patiënte die langskwam voor een uitstrijkje. Ze was gestopt met een bepaalde vorm van anticonceptie waar ze niet meer ongesteld door werd en ook veel gewichtstoename door had gekregen. Een andere dokter had haar geadviseerd eerst te laten controleren of er geen afwijkingen te zien waren aan alle voortplantingsorganen voor ze haar een nieuwe vorm van anticonceptie zou aanbieden. Voor het maken van de echo benoemde de patiënten dat ze bekend was met PCOS (polycysteus ovarieel syndroom). Toen Doctora Els de echo maakte, bleek echter dat ze géén PCOS had. Doctora Els gaf aan dat dit hier regelmatiger voorkomt. Ook al kan deze aandoening zelf in remissie gaan, is het ook zo dat dokters hier minder ervaring hebben in het beoordelen van de aanwezigheid van PCOS, waardoor over diagnostisering op de loer ligt. Een interessante casus en discussie om de week mee af te sluiten. ¡Hasta la proxima! 

Deze week begon met een grote opruiming en schoonmaak. Doctora Els had gisteren namelijk een nieuwe tafel gedoneerd gekregen voor de stichting. Daardoor was het mogelijk de grote ruimte achterin het gebouw te reorganiseren, zodat het voortaan mogelijk zou zijn om met de ouderenclub rondom de tafel te zitten. Later op de dag kwamen er ook nog enkele patiënten, waaronder een patiënte met hartkloppingen. Doctora Els kan dan altijd, in het geval er geen alarmsymptomen zijn, met veel voorbeelden en uitleg duidelijk maken waarom iemand zich geen zorgen hoeft te maken. Ontzettend leerzaam Spaans voor mij, en ook als arts interessant om te zien hoe zij mensen gerust weet te stellen. 

Op dinsdag was er zoals elke week opnieuw een bijeenkomst van de ouderenclub. Alleen hadden we dit keer een tafel om met zijn allen aan te zitten. De dag van tevoren hadden ik en Doctora Els allerlei spelletjes bedacht die we zouden kunnen gaan spelen met de ouderen deze dag. Omdat de kinderen van de Doctora niet naar school mochten vanwege een bosbrand in het gebied rond Guayaquil, zijn we samen op stap geweest om materiaal voor de spelletjes te gaan kopen. Gelukkig konden zij precies vertellen wat we zochten aan de dame van de feestwinkel. Later op de dag kwam er nog een halve familie langs om zowel hun moeder (94 jaar) als hun vader (96 jaar) na te laten kijken voor hun klachten. Een ongelooflijke leeftijd voor zowel Ecuadoriaanse als Nederlandse begrippen. Toen ik aan een van de dochters vroeg hoeveel kinderen ze hadden, zei ze dat het leuk zou zijn als ik het zelf zou vragen. Ondanks dat ik bijna moest schreeuwen, gezien deze patiënte behoorlijk hardhorend was, leefde ze direct op van de vraag. Ze gaf aan dat ze 13 kinderen hadden samen en met de hulp van deze kinderen woonden ze ook nog in hun eigen huis op het platteland. 

Op woensdag was de verloskundige aanwezig in de stichting en kon ik zoals afgesproken een praatje geven aan de zwangere patiënten. Ik heb iets verteld over stress tijdens de zwangerschap in mijn beste Spaans. Het voelde toch ergens als een kleine presentatie en ik was best zenuwachtig, maar het ging prima en ze vonden het interessant. De volgende dag was qua patiëntenzorg wat minder interessant, omdat er geen patiënten waren. Echter, waren de kinderen van Doctora Els weer mee naar de praktijk en zijn we samen wat te eten en drinken gaan halen bij een klein centrum niet ver van de stichting. Ik vind het leuk om ze van alles te vragen over hun leven hier en hoe meer we praten hoe meer ze aan me gewend beginnen te raken, waarna ze ook uit zichzelf meer delen. Ze zijn super leergierig, dus aan onderwerpen hebben we eigenlijk nooit een gebrek. Ik heb het idee dat ze het Nederlands in het begin wat spannend vonden, maar het is te merken dat Doctora Els veel moeite in hun taalontwikkeling heeft gestoken. Ze spreken de taal namelijk ontzettend goed! 

De laatste dag van deze week was een tikkeltje chaotisch, omdat er rond 9 uur s'ochtends een groep van rond de 30 leerlingen diëtiek binnenkwamen in de praktijk. Ze kwamen namelijk gratis voedingsconsulten geven voor kinderen tot 10 jaar oud. Vervolgens kregen ze ook een gratis consult bij de dokter om hun kinderen een medische controle te geven. Ik had daarvoor met Doctora Els gesproken en aangegeven dat ik graag wat meer gesprekken wilde oefenen. En zoals de Doctora altijd de daad bij het woord voegt, werd ik nagenoeg het volgende consult op de doktersstoel gezet: "Nou, wat wil je weten dok, zeg het maar." Stiekem moet ik dan toch een beetje lachen vanbinnen en kan ik erg genieten van deze momenten in ons contact. Ook al is het spannend om het consult te doen in het Spaans, weet ik dat Doctora Els alles goed in de gaten houdt en me bijspringt als het niet lukt. Toch ging het al aardig en kijk ik ernaar uit om het doen van consulten de komende weken nog wat verder op te bouwen. 

Deze week begon ik met de verwachting dat er niet zo veel zou gebeuren op de maandag. De maandagen zijn namelijk over het algemeen rustige dagen, waar tot nu toe vaak de minste patiënten op de praktijk langs zijn gekomen. Echter, heb ik deze dag veel interessante casuïstiek mogen zien. Één van deze casus is leuk om kort toe te lichten. Het betrof een mevrouw die al langere tijd last had van galstenen, en nu opnieuw pijnaanvallen kreeg die ze hieraan kon relateren. In Nederland kun je dan als huisarts natuurlijk een waarschijnlijkheidsdiagnose stellen, maar zeker weten dat de pijn daarvandaan komt kun je niet. Omdat Doctora Els een echoapparaat in de kliniek heeft, kan ze echter direct kijken wat er zich in de buik afspeelt. Er bleek een klein steentje precies in de uitgang van de galblaas te zitten, wat de pijnklachten kon verklaren en daarmee de diagnose met zekerheid bevestigde. Dan is het toch wel erg handig om een echoapparaat tot je beschikking te hebben als arts. 

De volgende dag was, zoals ook elke week tot nu toe, juist een erg drukke dag. We zagen opnieuw veel patiënten met buikklachten, een klacht waarvoor veel mensen hier bij de dokter komen, met een andere lijst aan mogelijke diagnoses dan in Nederland. Ik begin hier nu na enkele weken mee te hebben gelopen ook meer gevoel voor te krijgen, met name welke vragen kunnen helpen om onderscheid te maken tussen een verdenking op buiktyfus of klachten passend bij een infectie met parasieten. Natuurlijk is dit in de praktijk nog steeds lastig, maar er zijn wel clues in het verhaal die je kunnen helpen. Één van de patiënten met buikklachten die we deze dag ook zagen, was een mevrouw die al op de wachtlijst stond bij een MDL-arts voor een gastroscopie. Ze was hier ondertussen al een jaar mee aan de gang omdat ze dit doet via het publieke systeem. Ter vergelijking, als ze voldoende financiële middelen zou hebben, had ze binnen nu en één week al een gastroscopie kunnen krijgen via het private systeem. Iets wat voor mij telkens weer als oneerlijk aan blijft voelen. Deze dag hadden we ook opnieuw de ouderenclub en hebben we als voorbereiding op de kerstviering volgende week allerlei versieringen gemaakt, zoals kerstengelen, kerstbomen en sterren. Iedereen vond het ontzettend leuk en tijdens de viering volgende week zullen we alles ophangen. Ook hebben we een "amigo secreto" (= lootjes trekken) gekregen, wat betekent dat iedereen voor een andere persoon een cadeautje zal kopen voor volgende week. Ook ik en de doctora doen mee, leuk om zo betrokken te kunnen zijn bij deze groep. 

Later in de week heb ik nog goed met mijn Spaans kunnen oefenen in de spreekkamer door zelfstandig een consult te beginnen bij een jongetje met keelklachten. Ook al was het medisch gezien geen lastig consult, het Spaans maakt dat mijn structuur een stuk chaotischer is dan wanneer ik het in het Nederlands doe, dus het vraagt meer focus en voorwerk van mijn kant om alle vragen die ik wil stellen voor te bereiden. Tot slot mocht ik de week afsluiten met een stukje coaching. Er is namelijk een patiënt die voor de ouderenclub wekelijks op de praktijk langskomt. Deze meneer is ook fysiek en geestelijk gehandicapt, waardoor hij moeizaam loopt en lastig te verstaan kan zijn. Echter, deze dag kwam hij langs op de praktijk met zijn looprek voor een afspraak met de diëtiste, terwijl hij normaal in de rolstoel komt. Helemaal alleen terug naar huis lopen was te ver, dus hij vroeg of ik mee wilde lopen. Dit was een mooie kans om hem te helpen zijn lichaam op een minder belastende manier te gebruiken, waarbij we regelmatig moesten stoppen voor een adempauze en ook leuke gesprekjes hadden in de tussentijd. Een leuke, sociale manier om de week af te sluiten.